ایران، برای دستیابی به قله‌های پیشرفت و عزت و افتخار، نیازمند دانشمندان و نخبگانی است که عاشق کشور و مردم و عاشق هویت و سرنوشت ملت باشند.
این جمله، توصیه اصلی رهبر انقلاب به هزار نخبه جوانی بود که صبح امروز بیش از دو ساعت و نیم با ایشان دیدار و تبادل نظر کردند.
در این دیدار، ابتدا ۱٢ نخبه دانشگاهی، حدود یك ساعت و ٤٥ دقیقه دیدگاه‌های جامعه نخبگانی را درباره مسائل دانشگاهی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بیان كردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از شنیدن و یادداشت برخی نكاتِ سخنان نخبگان، این نكته اساسی را خطاب به جامعه نخبگانی كشور، چه سیاسی و چه علمی ـ فرهنگی، خاطرنشان كردند كه: نخبه باید با احساس دلبستگی معنوی به كشور و ملت، در عرصه كاری خود، تلاش و فداكاری كند چرا كه بدون عشق به سرنوشت كشور و ملت، نخبه نمی‌تواند در جامعه خود، تأثیری واقعی و راهگشا داشته باشد.
رهبر انقلاب با اشاره به برخی تجربیات تاریخی و معاصر، قدرت بدون اتكا به دین را منجر به ظلم و وحشیگری دانستند و بر این واقعیت تأكید كردند كه اگر ملتی می‌خواهد در دنیای پُرتلاطم كنونی، خود را حفظ كند و مانع از هجوم نظامی ـ امنیتی و هجوم نرم افزاری، فرهنگی و اخلاقی مراكز قدرت جهانی شود، احتیاج به نخبگانی دارد كه همّ و غمّ اصلی آنها، پیشرفت و عزت و افتخار كشور و ملتشان باشد و ایمان، مهمترین عاملی است كه می‌تواند این احساس درونی را، عمیقاً ایجاد كند.
ایشان، پیشرفت‌های ملت ایران را در سی‌و‌سه سال اخیر، ناشی از ایمان و احساس دلبستگی نخبگان به كشور برشمردند و خاطرنشان كردند: با وجود فشارهای همه‌جانبه بیگانگان، صدها شخصیت و نخبه برجسته نظیر شهید شهریاری در رشته‌های مختلف، به تلاش فداكارانه و كارهای برجسته و ماندگار مشغولند.
رهبر انقلاب اسلامی، بیگانه‌ستیزی را در مباحث علمی مردود خواندند و افزودند همان‌گونه كه بارها گفته‌ایم حاضریم برای دستیابی به دانش، شاگردی كنیم اما نباید همیشه شاگرد بمانیم بلكه می‌خواهیم ملت ایران به جایی برسد كه دیگران، شاگردی او را بكنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، با اشاره به احساس حقارت و خودباختگی سیاستمداران و عناصر حكومت پهلوی در مقابل غرب افزودند: آنها، ایران را با این سابقه درخشان و ذخایر عظیم فكری و فرهنگی، در مقابل غرب به هیچ می‌انگاشتند اما انقلاب، این تفكر ارتجاعی را از بین برد و كشور ضمن برخورداری از پیشرفت‌های چشم‌گیر، در پرتو احساس مسئولیت و عزم و اراده جامعه نخبگانی و عموم مردم، انشاءالله به پیشرفت‌های بیشتری دست خواهد یافت.
رهبر انقلاب در ادامه سخنانشان، دولتمردان را به سرمایه‌گذاری هر چه بیشتر در تولید علم و نوآوری علمی فراخواندند و خاطرنشان كردند: این كارِ بسیار ضروری، باید با ارتقای مدیریتی در دانشگاه‌ها و مراكز و نهادهای علمی همراه شود تا آثار درخشان خود را به بار آورد.
ایشان همچنین در بحث ارتباط دانشگاه و صنعت، بر برنامه‌ریزی دولت برای ایجاد و گسترش پژوهشگاه‌ها و مراكز علمی‌ـ‌تحقیقاتی تأكید و خاطرنشان كردند: این گونه مراكز می‌توانند نیاز بخش صنعت را به نوآوری و افزایش كیفیت تأمین كنند ضمن اینكه اینكار متقابلاً به افزایش شور و نشاط علمی در دانشگاه‌ها، كمك خواهد كرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به محصولات كیفی تولید داخل در برخی عرصه‌ها، خودداری دستگاه‌های دولتی از خرید تولیدات خارجی را، كاملاً الزامی دانستند و افزودند: رئیس‌جمهور به دستگاه‌های دولتی دستور دهد كه در این موارد، مطلقاً كالای خارجی خرید نكنند.
اقدام دولت برای وادار كردن دستگاه‌ها و بانك‌ها به حمایت از تولیدكنندگان و صنعتگران داخلی و حمایت بیشتر دولت از بخش كشاورزی از دیگر نكاتی بود كه رهبر انقلاب، آنرا بسیار ضروری خواندند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین از رشد كمّی و گاه كیفی مقالات علمی ابراز خرسندی كردند، اما افزودند: نباید رشد كمّی مقالات هدف قرار داده شود بلكه كیفیت مقالات و مهمتر از آن جهت‌گیری مقالات در تأمین نیازهای كشور، باید اصل قرار گیرد.
رهبر انقلاب اسلامی جوانان پُر طراوت ، با ایمان و آماده بكار ایران را سرمایه‌ای ارزشمند و گرانبها برای پیشرفت خواندند و با استقبال از بیان ایرادها در سخنان نخبگان خاطر نشان كردند: ملت ایران و مسئولین راه دشواری را بسوی هدفی بزرگ آغاز كرده اند كه وجود نقاط ضعف و یا بروز اشكال در این مسیر، طبیعی است ولی هیچگاه نباید به خاطر این گونه مسائل در مسیر حركت به سمت هدف و ادامه پیشرفت، متزلزل شد.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به سخنان یكی از نخبگان جوان در خصوص نبود مجال برای نقش‌آفرینی نخبگان جوان در مراكز تصمیم‌گیر و تأثیرگذار فرهنگی، تأكید كردند: این درخواست، منطقی است و حضور جوانان در بخش‌هایی، قطعاً بسیار پیش‌برنده است اما مهمتر از حضور اجرایی جوانان، تأثیرگذاری فكری و گفتمان‌سازی جوانان است چرا كه این كار مسئولان و مدیران را هم به همان جهت مورد نظر جوانان، سوق خواهد داد.
ایشان ضمن انتقاد از عدم اهتمام لازم به مسئله كرسی‌های آزاداندیشی با وجود تأكیدهای مكرر، خاطرنشان كردند: جوانان باید با فكر كردن، نوشتن و انعكاس ایده‌های خود در كرسی‌های آزاد اندیشی فضای گفتمانی بوجود آوردند.
رهبر انقلاب تأكید كردند: حركت علمی سال‌های اخیر و تبدیل تولید علم به یك ارزش، نتیجه شكل‌گیری گفتمان علمی در بیش از یك دهه گذشته است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود، با قدردانی از تلاش‌ها و اقدامات خوبی كه در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و بنیاد ملی نخبگان انجام گرفته بویژه انجام مراحل تدوین سند ملی نخبگان، افزودند: تهیه سند ملی نخبگان یكی از اقدامات بسیار ضروری و مهم است زیرا مسیر شناسائی استعدادها، پرورش استعدادها برای تربیت نخبگان، و مراحل بعد از احراز عنوان نخبه را، مشخص خواهد كرد.
ایشان اظهار امیدواری كردند: این سند هر چه زودتر تصویب و اجرایی شود.
در ابتدای این دیدار، سخنگویان كمیسیون‌های پنجگانه اجلاس نخبگان جوان، نتایج بحثهای فشرده صدها دانشجوی نخبه و استادان دانشگاه‌ها را بیان كردند. اسامی این ٥ نخبه دانشگاهی عبارت است از :
دكتر نیما رضایی: عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی دانشگاه تهران ـ سخنگوی كمیسیون سلامت
سید سعید سرافراز : دارنده مدال طلای المپیاد ٨٦ ـ سخنگوی كمیسیون انرژی
حسن نیك‌آئین: دارنده مدال نقره المپیاد كامپیوتر ـ سخنگوی كمیسیون صنعت
دكتر علیرضا شایسته: دارنده مدال طلای المپیاد جهانی شیمی ـ سخنگوی كمیسیون علوم انسانی
و سعید صالحی‌پور: دارنده مدال طلای المپیاد دانشجویی ریاضی ـ سخنگوی كمیسیون علوم پایه
شناسایی، جذب، پرورش نخبگان در رده‌های مختلف مدیریتی و مدیریت تحول در كشور از نكات اصلی مطرح شده در این بخش از دیدار بود. سخنگویان كمیسیون‌های اجلاس نخبگان جوان، یك انتقاد صریح و یك نكته مثبت مدیریتی هم مطرح كردند: انتقاد از مدیرانی كه سیستم مدیریت فردی را دنبال می‌كنند و به نخبگان اهمیت لازم را نمی‌دهند و استقبال از دیدگاه مدیران و مسئولینی كه خرد جمعی و استفاده از نخبگان را مبنای سیستم مدیریتی خود قرار داده‌اند.
نیاز كشور به تدوین نقشه جامع در عرصه‌های مختلف، نكته مشترك دیگری بود كه سخنگویان كمیسیون‌های سلامت، انرژی، صنعت، علوم انسانی و علوم پایه بیان كردند.
اهمیت كار فرهنگی بر روی نخبگان با توجه به تاثیرگذاری و الگوسازی آنها در جامعه، ضرورت توجه همزمان نخبگان به كلان‌نگری و درك درست شرایط كشور، حل مشكلات شركت‌های دانش بنیان، ایجاد ارتباط میان نخبگان ایده‌پرداز و مراكز اجرایی و صنعتی، ضرورت توجه بیشتر به علوم پایه بعنوان مبنای توسعه و تكنولوژی برتر، فراهم شدن امكانات لازم برای ارتقای علمی استعدادهای برتر در داخل كشور، انتقاد از برخی نواقص بنیاد علمی نخبگان از جمله در زمینه پرورش نخبگان و اهمیت تولید الگوهای صحیح بومی در حوزه‌های هنری از جمله سینما از دیگر نكاتی بود كه به عنوان جمع‌بندی اجلاس نخبگان مطرح شد.
پس از بیان این جمع‌بندی، هفت نفر دیگر از نخبگان به بیان دیدگاه‌های مختلف خود پرداختند. این افراد به انتخاب خودِ نخبگان، از میان صد نفر كه خواستار بیان نظراتشان در این دیدار بودند انتخاب شده بودند. اسامی این نخبگان جوان:
* مهتاب ترك بیات: نفر سوم كنكور هنر ـ دانشجوی كارشناسی دانشكده هنر
* سید محمد امین آقامیر: نفر سوم المپیاد فیزیك ـ كارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه صنعتی شریف
* جعفر حسنی: رتبه اول دكترای دانشگاه تربیت مدرس
* آزیتا بلالی اسكویی: برگزیده جشنواره‌های خوارزمی و فارابی ـ عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز
* میرهادی رهگشایی: طلای المپیاد فیزیك ـ دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف
* خدیجه مظفری: رتبه سوم المپیاد حقوق ـ دانشجوی دانشگاه تهران
و ناصر صباغ‌نیا: دارنده رتبه اول مهندسی كشاورزی
نكاتی كه نخبگان در این بخش از دیدار مطرح كردند طیف وسیعی از مسائل دانشگاهی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را شامل می‌شد.
انتقاد از درس‌های قدیمی و عمدتاً غربی رشته‌های هنری، لزوم استفاده از جوانان نخبه در مراكز مدیریت فرهنگی بویژه شورای عالی انقلاب فرهنگی و ضرورت توجه به معماری اسلامی ـ ایرانی در آرایش عمومی شهرها مهمترین نكاتی بود كه چند نفر از نخبگان جوان در زمینه مسائل فرهنگی ـ اجتماعی مطرح كردند. نخبگان جوان همچنین از كمبود فضای تعامل حوزه و دانشگاه، حاكم شدن نگاه كمّی در حوزه پژوهشی و مقالات علمی، ضعف ارتباط دانشگاه و صنعت و كمبود حمایت های اجرایی، فرهنگی و اقتصادی از تولیدات داخلی سخن گفتند و خواستار ایجاد كرسی‌های پژوهشی اصلاح نظام قضایی با هدف سرعت یافتن روند رسیدگی به پرونده‌ها و توجه بیشتر دولت به بخش كشاورزی شدند.
خانم دكتر سلطانخواه معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور نیز در این دیدار اعلام كرد: تهیه و تصویب آئین‌نامه تسهیلات جذب و نگهداری نیروهای نخبه در دستگاه‌های اجرایی، تشكیل هیأت‌های جذب نخبگان، بسترسازی برای ورود نخبگان به كسب و كار دانش‌بنیان، ایجاد زمینه ادامه تحصیل نخبگان در كشور، و تصویب آئین‌نامه اعطای بورس دكترا به نخبگان از جمله اقدامات بنیاد ملی نخبگان است.
رئیس بنیاد ملی نخبگان همچنین از در دست تدوین بودن سند راهبردی كشور در امور نخبگان خبر داد و افزود: تدوین این سند ملی در مراحل نهایی است كه پس از آماده شدن، به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد.
نظر شما :